कोकण रेल्वे भारतीय रेल्वेत विलीनीकरणास मान्यता, मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी दिली होती मंजुरी
खासदार सुनील तटकरे यांनी लोकसभेत केली होती मागणी
माणगाव
कोकण रेल्वेचे विलीनीकरण आता भारतीय रेल्वेत करावी अशी जोरदार मागणी रायगड आणि रत्नागिरी जिल्ह्याचे खासदार सुनील तटकरे यांनी लोकसभेत केली होती. त्यानंतर महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी यांनी मंजुरी दिली होती. या प्रस्तावाला केंद्र सरकारने कोकण रेल्वे विलीनीकरणास अंतिमतः मान्यता मिळाल्यामुळे कोकणातील विकासाचा मार्ग मोकळा झाला आहे. त्यामुळे प्रवाशांसह कोकण रेल्वेचे आधुनिकीकरण होण्यासाठी मदत होणार आहे. याचा पाठपुरावा करण्यासाठी कोकण विकास समितीचे मोठे योगदान आहे. या ऐतिहासिक निर्णयामुळे कोकणचा कायापालट होण्यासाठी मोठी मदत होणार आहे.
१ ऑगस्ट २०२४ रोजी खासदार सुनील तटकरे यांनी लोकसभेत कोकणवासीयांच्या वतीने जोरदार मागणी केली होती. त्यानंतर महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी १९ मार्च २०२५ महाराष्ट्राच्या विधानसभेत मंजुरी दिली. त्यानंतर २४ मे २०२५ रोजी केंद्र सरकारने ही महत्वपूर्ण घोषणा करून संपूर्ण कोकणाला आनंदाची बातमी दिली.
कोकण रेल्वेचं भारतीय रेल्वेमध्ये विलिनीकरण करण्याचा निर्णय आता अधिकृतपणे मंजूर झाला आहे. महाराष्ट्र सरकारने मार्च २०२५ मध्ये या विलिनीकरणासाठी आपली संमती दिली असून, केंद्र सरकारनेही त्याला मान्यता दिली आहे. या निर्णयामुळे कोकण रेल्वे आता भारतीय रेल्वेच्या अधिकृत भाग म्हणून कार्यरत होईल, मात्र "कोकण रेल्वे" हे नाव कायम ठेवण्यात येणार आहे .
कोकण रेल्वे कॉर्पोरेशन लिमिटेड (KRCL) ही एक स्वतंत्र सार्वजनिक क्षेत्रातील कंपनी होती, ज्यामध्ये केंद्र सरकारसह महाराष्ट्र, गोवा, कर्नाटक आणि केरळ या राज्यांचा सहभाग होता. मात्र, निधीअभावी महत्त्वपूर्ण पायाभूत प्रकल्प जसे की ट्रॅक दुपदरीकरण, भूस्खलन प्रतिबंधक उपाययोजना आणि स्थानकांचे आधुनिकीकरण यामध्ये अडचणी येत होत्या.
पायाभूत सुविधा विकास: भारतीय रेल्वेच्या निधीचा वापर करून ट्रॅक दुपदरीकरण, स्थानकांचे आधुनिकीकरण आणि सुरक्षा उपाययोजना राबविण्यात येतील. उत्तम रेल्वे सेसवा आणि कनेक्टिव्हिटीमुळे कोकणातील पर्यटन आणि स्थानिक व्यवसायांना चालना मिळेल. नवीन प्रकल्प आणि सेवांमुळे स्थानिक पातळीवर रोजगाराच्या संधी वाढतील.
या विलिनीकरणाची मागणी कोकण विकास समिती आणि स्थानिक लोकप्रतिनिधींनी अनेक वर्षांपासून केली होती. त्यांनी KRCL कडून निधीअभावी प्रकल्प रखडल्याची तक्रार केली होती . या निर्णयामुळे कोकणातील रेल्वे सेवा अधिक सक्षम आणि प्रभावी होण्याची अपेक्षा आहे.
कोकण रेल्वेचं भारतीय रेल्वेमध्ये विलिनीकरण हे केवळ प्रशासकीय बदल नाही, तर कोकणाच्या आर्थिक, सामाजिक आणि पर्यटन विकासासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. या निर्णयामुळे कोकणातील लोकांना अधिक चांगल्या रेल्वे सेवा मिळतील आणि या प्रदेशाचा सर्वांगीण विकास साधता येईल.
महाराष्ट्र सरकारने या विलिनीकरणासाठी आपली अंतिम मंजुरी दिली असून, गोवा, कर्नाटक आणि केरळ या राज्यांनी यापूर्वीच आपली संमती दर्शवली आहे. महाराष्ट्राच्या उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी केंद्र सरकारला पत्र पाठवून विलिनीकरणाच्या अटी स्पष्ट केल्या आहेत. या अटींमध्ये महाराष्ट्राने पूर्वी दिलेल्या ३९६.५४२४ कोटींच्या भरणा परत मिळवणे आणि "कोकण रेल्वे" हे नाव कायम ठेवणे यांचा समावेश आहे .
कोकण विकास समितीने या विलिनीकरणासाठी सात ठोस कारणे मांडली होती. आर्थिक मर्यादा: स्वतंत्र महामंडळ म्हणून KRCL ला आवश्यक निधी मिळत नाही, ज्यामुळे पायाभूत सुविधांच्या विकासात अडथळे येतात. अर्थसंकल्पात अर्थसंकल्पीय वाटपाचा अभाव होता. PSU असल्यामुळे कोकण रेल्वेला केंद्रीय अर्थसंकल्पात थेट वाटा मिळत नाही. कर्जावर अवलंबित्व महत्त्वपूर्ण प्रकल्पांसाठी सतत कर्ज घेण्याची गरज भासते, ज्यामुळे आर्थिक स्थैर्य धोक्यात येते. महत्त्वाच्या योजनांपासून वंचित: अमृत भारत योजना आणि इतर प्रकल्पांमध्ये कोकण रेल्वेचा समावेश होत नाही. जास्त भाडे, कमी सुविधा: प्रवासी आणि मालवाहतुकीवर अधिभार असूनही, अपेक्षित सुविधा मिळत नाहीत. विकास योजनांमध्ये अन्याय: महत्त्वाच्या योजनांमध्ये कोकण रेल्वेचा समावेश होत नाही, ज्यामुळे विकासात अडथळे येतात. स्थानिक विकासासाठी संधी: विलिनीकरणामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्था, पर्यटन आणि रोजगाराच्या संधी वाढतील.
या विलिनीकरणामुळे कोकण रेल्वे मार्गावरील प्रवाशांना अधिक सुविधा, सुधारित सेवा आणि एकसंध तिकीट प्रणालीचा लाभ मिळेल.
या ऐतिहासिक निर्णयामुळे कोकणातील रेल्वे सेवा अधिक सक्षम आणि प्रवाशांसाठी सोयीस्कर होईल, अशी अपेक्षा आहे.
संबंधित पोस्ट
विशेष:
आम्हाला फॉलो करा
सब्सक्राइब करा न्यूज़लेटर
SUBSCRIBE US TO GET NEWS IN MAILBOX
फोटो गैलरी
लाइव क्रिकेट स्कोर
शेअर मार्केट
वेबसाइट पोल
© 2025 The Global Times | Powered By by Sysmarche Infotech
रिपोर्टर
Our news reporter is a dedicated professional with a sharp eye for detail and accuracy. Specializing in breaking news and local affairs, they bring trusted updates daily with clarity and speed. With years of experience on the field, their reporting is both insightful and reliable. Known for ethical journalism, they ensure every story is verified before it reaches you.
The Global Times