गुजरातच्या माजी मुख्यमंत्र्यांचा मृत्यू, महाराष्ट्रातील 6 जणांचा मृत्यू, मृतांच्या नातेवाईकांना 1 कोटींची मदत… अहमदाबादमध्ये मोठी विमान दुर्घटना, 242 ठार मत्स्यपालन, जलशेती क्षेत्राचे भविष्य घडवण्यासाठी महाराष्ट्रापासून सुरुवात करावी - मंत्री नितेश राणे दिवा आणि मुंब्रा स्थानकादरम्यान एक दुःखद घटना 'महाऊर्जा' नवीन प्रशासकीय इमारतीचे उद्घाटन विधानसभा निवडणुकीत मतांवर टाकलेल्या दरोड्याची चौकशी करा ?- नाना पटोले नदीजोड प्रकल्पासह गावपातळीवरील जलसंधारणाच्या कामातून महाराष्ट्रातील पाणी प्रश्नावर यशस्वी मात करु - मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस महिला सक्षमीकरणात शिक्षणाची भूमिका मोलाची -मुख्यमंत्री समृद्धी महामार्ग वाढवण बंदराशी जोडणार: मुख्यमंत्री ठाकरे बंधूंचं मनोमिलन होणार? राज्यातील प्रत्येक जिल्ह्यात कृषी मॉल उभारणार - कृषी मंत्री ॲड. माणिकराव कोकाटे आंतरराष्ट्रीय गुंतवणूकदारांसाठीही महाराष्ट्र महत्वाचे केंद्र -मुख्यमंत्री शिवराज्याभिषेक दिनानिमित्त ‘आयटीआय’मध्ये राष्ट्रहित विचारांचा जागर आरसीबी विजेता : चेंगराचेंगरीत 10 ठार, अनेक जण जखमी आज समृध्दी महामार्ग इगतपुरी ते आमणे लोकार्पण सोहळा म्हाडा - जनसंपर्क विभाग वन महोत्सव सप्ताहानिमित्त म्हाडातर्फे राज्यभरात दोन लाख झाडांचे रोपण! कशेडी घाटात दरड कोसळली...... मुख्यमंत्री श्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या प्रमुख उपस्थितीत भारताचा पहिला पॉली लॅक्टिक ऍसिड बायोपॉलिमर ‘बळरामपूर बायोयुगचे’ उद्घाटन मसाप ग्रंथ पुरस्काराने संजय दुधाणे गौरवित कॅप्टन रोहित शर्माचे टी-२० वर्ल्डकपच्या इतिहासातील वेगवान अर्धशतक, १७ वर्षे जुना विक्रम मोडला अधिवेशनाच्या पहिल्याच दिवशी राडा? “निवडणूक चिन्हांच्या यादीतून ‘पिपाणी’ वगळा योग सत्रापूर्वी आणि नंतर आपण कोणते पदार्थ खावे 23 हजार 628 पोलिसांची भरती होणार एवढे जातीवादी लोक सभागृहात राहत असतील तर… भुजबळांना फडणवीसांचं बळ : मनोज जरांगेंचा इशारा संसदेत कामकाजावेळी दोन अज्ञातांची घुसखोरी “मी माझा शब्द मागे घेतो” मनोज जरांगेंची माघार आमदार अपात्रता प्रकरण : ठाकरे गटाकडून पुरावे सादर ! शिंदे गटाला 24 नोव्हेंबरपर्यंत मुदत सरकारला जातीय दंगली घडवायच्या आहेत का ? : मनोज जरांगे- पाटील कधीकाळी कमळासोबत वाघ होता; उद्धव ठाकरेंचा भाजपला टोला धनगर समाजाच्या मोर्चात राडा, जिल्हाधिकारी कार्यालयावर दगडफेक मुंबईतील प्रदूषण नियंत्रणासाठी साधनसामग्री वाढवा – मुख्यमंत्री धानाला नागपूर हिवाळी अधिवेशनात बोनस जाहीर करणार मनोज जरांगे पाटील यांचे उपोषण मागे, आरक्षणासाठी दिला 2 महिन्यांचा वेळ शमी-सिराजचा कहर! श्रीलंकेचा 55 धावांत ऑलआऊट, मनोज जरांगेंनी पाणी घेणं सोडलं! सरकारचं शिष्टमंडळ आंतरवालीत जाणार ''मराठा समाजाला आरक्षण देण्याबाबत सर्वांचे एकमत सर्वपक्षीय बैठकीत कोणताच ठोस निर्णय नाही सरकारचा एकही निर्णय मान्य नाही ; जरांगे पाटलांचा इशारा निवृत्त न्या. संदीप शिंदे समितीचा पहिला अहवाल स्वीकारला; कुणबी प्रमाणपत्र देण्याची कार्यवाही सुरु राज्यातील ४० तालुक्यात दुष्काळ जाहीर करणार मराठा आंदोलनाला हिंसक वळण, आमदाराच्या घरावर हल्ला, वाहनेही जाळली आमदार अपात्रतेचा निर्णय 31 डिसेंबरपर्यंत घ्या केंद्राचा मोठा निर्णय ; कांद्यावरील ४० टक्के निर्यातशुल्क अखेर मागे केरळमध्ये हाय अलर्ट, प्रार्थनास्थळी तीन भीषण स्फोट सिंगापूरमध्ये होणार्‍या आशियातील सर्वात मोठ्या बिजनेस कॉन्फरन्समध्ये भारताच्या आनंद बनसोडेला वक्ता म्हणून निमंत्रण कांगारूंने रचला इतिहास; नेदरलँड्सचा ३०९ धावांनी पराभव प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी आज महाराष्ट्र दौऱ्यावर लक्षावधी अनुयायांच्या साक्षीने दीक्षाभूमीवर २०० कोटींच्या ई-भूमिपूजनाचा कार्यक्रम संपन्न आपल्या हातात सत्ता आल्यास मोदी आणि मोहन भागवतांना तुरुंगात पाठवू; प्रकाश आंबेडकर पुण्यात पवारांचा ताफा अडवण्याचा प्रयत्न 'शरद पवार गो बॅक' “मी निवडणुकीत पडले, ते झालं.. आता पाडणार.. कुणाला?”, पंकजा मुंडेंनी थेटच सांगितलं… नवी मुंबई मेट्रोचे उद्घाटन चौथ्यांदा पुढे ढकलेले फडणवीस यांच्याकडून विजयादशमी, धम्मचक्र प्रवर्तन दिनाच्या शुभेच्छा! ऐतिहासिक महाबोधीवृक्ष महोत्सवास शुभेच्छा : उपमुख्यमंत्री अजित पवार ‘तोंडात घास आला असताना माती कालवता का?’ जरांगे संतापले जातनिहाय जनगणना व्हावी ः अजित पवार पाकिस्तानचे 'वस्त्रहरण' ; अफगाणिस्तानने ८ गडी राखून नोंदवला ऐतिहासिक विजय बीस साल बाद..! भारताचा न्‍यूझीलंडवर दिमाखदार विजय, मोदींकडून टीम इंडियाचे कौतुक आरक्षणाच्या मुद्यावर अजित पवारांना मराठा समाजाचा घेराव थोडा धीर धरा, आरक्षण मिळणारच.! मुख्यमंत्री कंत्राटी भरतीला आमचा विरोध : शरद पवार मंत्र्यांना गावबंदी : पुन्हा आमरण उपोषण करण्याचा इशारा विधानसभेत आमदारांची संख्या 300 पेक्षा जास्त होणार? : देवेंद्र फडवणीस शरद पवार-प्रकाश आंबेडकर आले एकत्र इंग्लंडचे सपशेल लोटांगण जाळपोळ, उद्रेक करू नका : जरांगे आमदार अपात्रता प्रकरणी 26 ऑक्टोबरला एकत्रित सुनावणी कंत्राटी नोकर भरतीचा जीआर रद्द; फडणवीसांचा खुलासा न्यूझीलंडचा विजयी चौकार, अफगाणिस्तानवर १४९ धावांनी विजय आरटीओ अधिकाऱ्यांच्या ऑनलाइन बदल्या “मी पळालो नाही, मला…” ड्रग्ज माफिया ललित पाटीलचा गौप्यस्फोट . आफ्रिकेचे नेदरलँडपुढे लोटांगण पुण्यातील भिडे वाडा राष्ट्रीय स्मारकाचा मार्ग मोकळा – मुख्यमंत्री ब्रेकींग: रशियाकडून युक्रेनवर लष्करी कारवाईची घोषणा, जगभरात चिंता!

खूप जुनी आणि खास: अंबरनाथमधील प्राचीन अंबरनाथ शिवमंदीर

अंबरनाथमधील ह्या शिवमंदिराचे सौंदर्य आणि इतिहास कौतुकास्पद आहेत. हे मंदिर 11व्या शतकात बांधण्यात आले आहे आणि त्याची शैली ‘भुमिज शैली’च्या भारतीय मंदिर वास्तुकलेची उत्कृष्ट उदाहरण आहे 

Ambarnath Shiv Mandir एका रात्रीत बांधलेले मंदिर अंबरनाथ शिव मंदिर   चित्र:Ambernath Shiv Temple.jpg - विकिपीडिया

  • इतिहास आणि वास्तुकला

* या मंदीराची निर्मिती अंदाजे सन १०६० च्या दरम्यान शिलाहाळ राजवटीत झाली. काळानुसार या मंदिराच्या शिखराची उंची अजून पूर्ण झाली नाही असा अभ्यासकांचा असा अंदाज आहे .

* मंदीराची वैशिष्ट्ये: हा मंदिर गर्भगृह पृथ्वीखाली आहे—लगभग २० पायदान खाली उतरावे लागते; ३ बाजूंनी मंदप तयार; बाहेरून मुक्त शिखर आहे, ज्यामुळे आकाश दिसते—यामुळेच "अंबरनाथ" नावाचाही उल्लेख होतो .

* वास्तुकलेची शैली अत्यंत कलात्मक—बाहेरील भिंतींवर नक्षीकाम, शिवाचे विविध रूप, देवी दैवत, गण, गजाननिका आणि पाशवी आकृत्या जाणवतात. भीतिदायक भैरव ते गजान्कट अशा विविध देवचिन्हांचा समावेश आहे .

  • पौराणिक आणि सामाजिक महत्त्व

* एक लोककथा सांगते की पांडवांनी प्राचीन काळात एका रात्री मंदिर बांधले मात्र आकाशे जाऊ नये म्हणून शिखर कूपीतून उघडे ठेवले—ही आख्यायिका श्रीमंत वारसा स्पष्ट करते .

* गर्भगृह पूर्वेकडील बाजूस असल्याने पूजेसाठी देवीकडून नैसर्गिक पवित्रता जाणवते; दरवर्षी महाशिवरात्री व सावनात मोठे उत्साहाने जल्लोषात साजरे केले जाते .

  •  वास्तुशिल्प उमेदवार:-* "हेमाडपंती" शिल्पकलेच्या ठसा, भुमिज शैलीच्या शिखराची स्पष्ट रचना आणि १४–१५ मेगाफ्रेमसारख्या मजबूत अंतराळी शैलीने मंदिरात अत्यंत सुसंस्कृतता आणली आहे .

* २०० BC पर्यंतच्या पुरातत्वशास्त्रीय नमुन्यांपासून आधुनिक काळापर्यंत विविध युगांत वास्तुशैलीचे मंथन दिसते—हे मंदिर काळाच्या पडद्याखालून उन्हाळणार्‍या इतिहासाचे जीवंत रूप आहे .

   

  •  भेट देण्यासाठी सोप्या माहिती:-

* *ठिकाण*: अंबरनाथ स्टेशनपासून सुमारे २ किमी ईशान्याकडे, वलथुनी नदीच्या काठी .

* *समय*: सायं 6 ते रात्री 8 ला दर्शनासाठी खुलं. पुणे–मुंबई रेल्वे मार्गद्वारे सहज येता येते .

* *प्रवेश*: मोफत, मंदिर परिसर मजबूत देखरेखीखाली, तेव्हा सहलीसाठी उत्तम.

   

  •  खूप महत्त्वाची कारणे:-

* *ऐतिहासिक वारसा*: हे महाराष्ट्रातील सर्वात जुने दिनांकित भुमिज मंदिर आहे .

* *वास्तुकलेचा ठसा*: दगडी नक्षीकलेत भुमिज व हेमाडपंती शैलीचे अद्वितीय संयोग.

* *आध्यात्मिक अनुभव*: गर्भगृह आकाशाखाली, संध्याकाळची आरती आणि पूर्णपणे नैसर्गिक वातावरण.

* *स्थानिक विश्वास*: पांडव आख्याया, लोक मान्यता, आणि स्थानिक भक्तांमध्ये रुजलेली श्रद्धा.

                                                                                                


रिपोर्टर

  • Tejal Khanvilkar
    Tejal Khanvilkar

    The Reporter specializes in covering a news beat, produces daily news for The Global Times

    Tejal Khanvilkar

संबंधित पोस्ट